Του Κωνσταντίνου Κοντοκώστα
Ιανουάριος του 2018. Αγρότες και κτηνοτρόφοι στην ευρύτερη περιοχή των Δήμων Ελασσόνας και Τυρνάβου παρατηρούν κάτι ανησυχητικό. Τα νερά στον Τιταρήσιο ποταμό έχουν στην επιφάνεια τους αφρούς, είναι μαύρα και σε ορισμένες περιπτώσεις η οσμή είναι έντονη. Αυτό που δεν μπορούν να γνωρίζουν εκείνη τη στιγμή όμως είναι ότι υπάρχει σοβαρή ρύπανση στον ποταμό. Τόσο σοβαρή που ενώ η μέτρηση για κολοβακτηρίδια θα έπρεπε να δείχνει μηδέν, ο αντίστοιχος αριθμός έφτανε τα 340 εκατομμύρια.
Αυτό έδειξε η δειγματοληψία που πραγματοποίησε τότε σε σημείο του ποταμού κλιμάκιο της Περιφέρειας Θεσσαλίας με τις λεπτομέρειες της δειγματοληψίας να γίνονται γνωστές σήμερα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας στην αίθουσα του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας όπου δικάζονταν τέσσερα υψηλόβαθμα στελέχη, τεσσάρων διαφορετικών μεγάλων μονάδων για το αδίκημα της υποβάθμισης περιβάλλοντος κατ’ εξακολούθηση.
Τότε το κλιμάκιο της Περιφέρειας είχε διενεργήσει έλεγχο σε συγκεκριμένα σημεία του Τιταρήσιου και διαπιστώθηκε ότι η ρύπανση οφείλεται σε αστικά απόβλητα, απόβλητα τυροκομείων και απόβλητα κτηνοτροφικών μονάδων.
Ακολούθησαν έλεγχοι από την Περιφέρεια Θεσσαλίας σε μονάδες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και επιβλήθηκαν ανάλογα πρόστιμα. Σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιανουαρίου του 2018 σε τέσσερις επιχειρήσεις, διαπιστώθηκαν ισάριθμα προβλήματα με αποτέλεσμα να βρεθούν σήμερα κατηγορούμενοι μετά από εισαγγελική εντολή τέσσερα στελέχη επιχειρήσεων. Δύο γαλακτοκομικών και δύο κτηνοτροφικών μονάδων.
Όπως προέκυψε από την ακροαματική διαδικασία και καταγράφηκε στην αυτοψία της Περιφέρειας, η μία γαλακτοκομική μονάδα είχε διαρροή στην υπόγεια αντλία του βιολογικού καθαρισμού της μονάδας ενώ στη δεύτερη γαλακτοκομική μονάδα το πρόβλημα εντοπίστηκε σε διαρροή σε υπόγειο αγωγό. Στη περίπτωση της κτηνοτροφικής μονάδας, το πρόβλημα εντοπίστηκε στη μη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού.
Για την πρώτη γαλακτοκομική μονάδα, η υπεράσπιση τόνισε πως από τη στιγμή που η αντλία ήταν υπόγεια, ήταν αδύνατον να γίνει αντιληπτή η διαρροή ενώ η υπεράσπιση της δεύτερης γαλακτοβιομηχανίας επεσήμανε πως εξαιτίας μιας «παράνομης κτηνοτροφικής μονάδας» που υπήρχε πλησίον της δικής τους μονάδας η διαρροή του αγωγού και τα απόβλητα επηρεάστηκαν από το συγκεκριμένο χωράφι. Στην περίπτωση της κτηνοτροφικής μονάδας, η υπεράσπιση τόνισε πως η μη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού ήταν μεμονωμένο περιστατικό καθώς εκείνη τη στιγμή υπήρξε «βύθιση του δικτύου της ΔΕΗ» με αποτέλεσμα για ένα χρονικό διάστημα το σύστημα βιολογικού καθαρισμού να απενεργοποιηθεί μέχρι να ενεργοποιηθεί ξανά χειροκίνητα.
Στη σημερινή ακροαματική διαδικασία κατέθεσε αρχικά μια υπάλληλος της Περιφέρειας και ένας αστυνομικός του Α.Τ Ελασσόνας που κλήθηκε να πάει τότε στο σημείο του ποταμού που ήταν έντονη η ρύπανση ενώ από τους κατηγορουμένους ήταν παρών μόνο το στέλεχος μιας εκ των δύο γαλακτοβιομηχανιών.
Μετά και την απολογία του κατηγορουμένου που στάθηκε στην ύπαρξη της παράνομης, όπως είπε ο ίδιος, κτηνοτροφικής μονάδας δίπλα στη γαλακτοβιομηχανία του, άρχισε την αγόρευση της η εισαγγελέας. Αρχικά, μπαίνοντας στην ουσία της υπόθεσης η εισαγγελέας τόνισε πως πιστοποιήθηκε η ρύπανση στον Τιταρήσιο ποταμό και μάλιστα ήταν έντονη καθώς έγινε αντιληπτή από έναν πολίτη, χειμώνα μήνα, τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από τη πηγή της ρύπανσης που ήταν τα εργοστάσια.
«Έγιναν διάφορες μετρήσεις σε πέντε μονάδες και τυχαία και στις πέντε μονάδες υπήρχε κάποια δικαιολογία που οι μετρήσεις ήταν πάνω των ορίων. Σε κάποιες περιπτώσεις τα όρια είναι τεράστια. Όταν η μέτρηση έπρεπε να είναι μηδενική, ήταν κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια πάνω από το όριο» τόνισε η εισαγγελέας και πρόσθεσε σχετικά με τις μονάδες πως είναι «μεγάλες με βιολογικούς καθαρισμούς σοβαρής έκτασης και ως εκ τουτου δεν μπορεί να σταθεί η αμέλεια αλλά υπάρχει ενδεχόμενος δόλος».
Όπως εξήγησε η εισαγγελέας, ενδεχόμενος δόλος υπάρχει διότι ήταν αντιληπτή η μόλυνση και οι κατηγορούμενοι δεν προέβησαν σε καμία ενέργεια ώστε να άρουν τα αποτελέσματα αυτής της πράξης. Η εισαγγελέας έκλεισε την αγόρευση της προτείνοντας την ενοχή δύο εκ των τεσσάρων κατηγορουμένων με την αναγνώριση ωστόσο του ελαφρυντικού της μείωσης των συνεπειών της πράξης. Παράλληλα πρότεινε την αθώωση ενός κατηγορουμένου στελέχους κτηνοτροφικής μονάδας λόγω εκκρεμοδικίας που αφορά τη συγκεκριμένη υπόθεση και την αθώωση ενός κατηγορουμένου στελέχους γαλακτοκομικής μονάδας, για λόγους που αφορούν τη νομική φύση της επιχείρησης του.
Το δικαστήριο συντάχθηκε με την πρόταση της εισαγγελέως κηρύσσοντας ένοχους για υποβάθμιση περιβάλλοντος κατ’ εξακολούθηση δύο εκ των τεσσάρων κατηγορουμένων, ένα στέλεχος κτηνοτροφικής μονάδας και ένα γαλακτοκομικής και τους επέβαλε ποινή φυλάκισης οχτώ μηνών με τριετή αναστολή. Επίσης αναγνώρισε την ελαφρυντική περίσταση όπως πρότεινε η εισαγγελέας.